Wat heb je nodig?

Wat heb je nodig als je stenen gaat zoeken? Dat hangt er van af. Ben je van plan

je geluk in steengroeves of in rotsgebieden te beproeven, dan heb je een geologenhamer

nodig, samen met een paar beitels. Een geologenhamer is niet goedkoop, maar is

onmisbaar om brokken steen uit de rotswand los te maken. Een geologenhamer heeft

namelijk een puntig einde. Daarmee wrik je stukken steen los. De brokstukken krijg je

kleiner met het stompe eind van de hamer. Beitels zijn handig om een weerbarstig

stuk steen los te werken. Neem dan vooral een met een manchet. Sla je naast de beitel

dan weet je meteen waarom een manchet handig is.

Geologenhamers zijn vaak van Amerikaans origine. Ze zijn verhoudingsgewijs duur, maar gaan bijzonder lang mee. Bij het zoeken naar zwerfstenen zijn ze minder geschikt. In steengroeves kun je niet zonder.	Gewone bankhamers die in vrijwel ieder huisgezin in de gereedschapsbak liggen, zijn voor de zwerfsteenliefhebber het beste gereedschap: betrekkelijk licht, makkelijk hanteerbaar en vanwege de geringe prijs niet moeilijk te vervangen. Kies in de bouwmarkt echter niet het goedkoopste type. De kwaliteit van het staal is niet onbelangrijk.
Beitels heb je in alle soorten en maten. Ze zijn handig om uit de vaste rots steenbrokken los te wrikken. Bij  zwerfstenen begin je er eigenlijk niks mee. Bovenstaande beitel bezit een rubberen manchet om misslagen op te vangen. De praktijk leert dat je zoiets snel waardeert.	Voor het zwaardere werk kan een moker of zelfs een voorhamer heel goede diensten bewijzen. Een iets langere steel verhoogt de slagkracht aanmerkelijk.

Ook bij het zoeken van zwerfstenen is een hamer onmisbaar. Om een vers breukvlak te

slaan, bijvoorbeeld.  Een gewone bankhamer van een paar euro is daarvoor heel geschikt.

Sla alleen met de stompe kant van de hamer en niet met de wigvormige pen. Met die

laatste richt je alleen maar schade aan. Je kunt ook voor een kleine moker kiezen, die

heeft iets meer massa. Vooral bij grotere stenen is dat handig. Verder is een kleine

hamer, eentje van ca. 200 gram handig voor erbij. Daarmee sla je (zwerf)steenbrokken

beter op formaat. Met een kleine hamer sla je namelijk veel gerichter.

Welke hamer je ook kiest, sla zo mogelijk altijd met de steen in de hand (wel met een

werk- of tuinhandschoen). Leg je hem op de grond, op een andere steen of een stuk

rots dan verbrijzel je meer dan goed is.

 

Een loep is bij het stenenzoeken eveneens onmisbaar. Geen steelloep waar je postzegels

mee bekijkt of een loep van plastic met een lampje erin. Dat zijn eigenlijk ondingen,

vaak nodeloos groot ook. Een zogenoemde inslagloep is het beste. Eén die 8x tot 10x

vergroot. Daarmee kun je aanwezige fossielen bekijken en ook goed zien welke mineralen

in de steen aanwezig zijn.
 

Loeps en vergrootglazen zijn er te kust en te keur. Bovenstaande typen zijn voor de zwerfsteenliefhebber ongeschikt. Het linker vergrootglas vergroot slechts 3 tot 4 maal en vertekent behoorlijk. Beide andere loeps hebben een ingebouwde verlichting. Je kunt er mineralen en stenen mee bekijken, maar de plastic lens is kwetsbaar en vertekent. Voor postzegels en boomblaadjes wellicht prima, voor het herkennen van mineralen in zwerfstenen minder geschikt.

Inslagloeps behoren tot de standaarduitrusting van de stenenliefhebber. Ze zijn klein, bezitten gecorrigeerde lenzen van glas, zijn stevig en zijn makkelijk aan een touwtje om de nek te hangen of in de broekzak natuurlijk. Kies altijd een met een 8-voudige of 10-voudige vergroting. Meer is in de praktijk niet nodig.

Terug.

Intermezzo

Stereomicroscoop of binoculair

Het kijken door een loep kan na een tijdje vermoeiend zijn. Bovendien zie je een

tweedimensionaal beeld. Wil je stenen van dichtbij beter bekijken, dan is een

binoculair of stereomicroscoop ideaal. Je kunt er sterk mee vergroten en, omdat

je met beide ogen kijkt, zie je een driedimensionaal beeld van het gesteenteoppervlak.

Dit geeft meer informatie en is minder vermoeiend dan het turen door een loep.

Binoculairs ofwel stereomicroscopen heb je in talloze uitvoeringen. De keuze is vaak een kwestie van budget en 'look en feel'. Naast schakelmicroscopen waarbij je door aan een knop te draaien telkens een nieuwe set objectieven in het zichtbeeld kunt draaien, bestaan er ook talloze zoommicroscopen. Die werken een stuk makkelijker.

Bij het bestuderen van stenen en fossielen is de beschikbare werkhoogte van belang. Een wat grotere steen krijg je niet goed in beeld onder de microscoop links. Zwerfstenen bekijk je daarom beter met bovenstaand type binoculair. De afgebeelde microscoop bezit een derde tubus waaraan je met een adapter een digitale camera kunt bevestigen om van het object foto's te maken. Onder het objectiefhuis is een zwarte ringverlichting bevestigd. Die met een regelbare ledverlichting is te verkiezen boven een met glasvezelverlichting.

Ook is het handig om een veiligheidshelm mee te nemen en voor de ogen een veiligheids

bril. Vooral bij het hakken in steengroeves en in rotswanden is de kans aanwezig dat je

steensplinters in je ogen krijgt. Ervaring leert dat zoiets bar vervelend is, met kans op

blijvende schade. Overigens kom je zonder veiligheidshelm vrijwel nergens meer een groeve

in.

Zo moet het eigenlijk niet. Op vlak terrein kun je je deze outfit mischien nog veroorloven, maar tussen scherpkantige rotsblokken is dit vragen om moeilijkheden. Verder ontbreken handschoenen, veiligheidshelm en bril.

Om vondsten in te pakken en vindplaatsen te noteren neem je een stevige tas mee

met krantenpapier, beschrijfbare plastic zakjes en een watervaste viltstift. Als je

stenen niet inpakt dan bekrassen ze elkaar binnen de kortste keren. En het onthouden

van vindplaatsen? Mwoah, dat houdt niet over als je op vakantie bent en meerdere

vindplaatsen bezoekt.

Kleding en schoeisel is naar eigen inzicht. De een zweert bij laarzen, de ander kiest

voor stevige schoenen. Dat geldt ook voor de rest van de outfit.

Terug.